Phó trưởng Đoàn ĐBQH chuyên trách tỉnh Lào Cai Sùng A Lềnh phát biểu

Qua nghiên cứu, Phó trưởng Đoàn ĐBQH chuyên trách tỉnh Lào Cai Sùng A Lềnh  cho rằng, dự thảo Luật đất đai (sửa đổi) trình Quốc hội lần này đã được chỉnh lý, hoàn thiện nghiêm túc, tiếp thu nhiều ý kiến của Nhân dân và các đại biểu quốc hội tại 03 kỳ họp Quốc hội, hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách. Tuy nhiên cần rà soát, hoàn thiện một số nội dung liên quan đến việc tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành dự án độc lập và việc tổ chức thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với dự án đầu tư; sử dụng đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua việc thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất; bố trí đất tái định cư...

Liên quan đến việc tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành dự án độc lập và việc tổ chức thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với dự án đầu tư tại Điều 93, đại biểu Sùng A Lềnh đề nghị điều chỉnh, bổ sung theo 2 phương án. Cụ thể:

Phương án 1: Đề nghị bổ sung thêm 01 điều sau Điều 250 tại Mục 1 Chương XVI Điều khoản thi hành với nội dung: “Sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật, nghị quyết của quốc hội có liên quan đến đất đai như sau: Tại Khoản 1, Điều 5 Luật đầu tư công quy định: “Trường hợp thật sự cần thiết tách riêng việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập, đối với dự án quan trọng quốc gia do Quốc hội xem xét, quyết định; đối với dự án nhóm A do Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh xem xét, quyết định theo thẩm quyền. Việc tách riêng dự án độc lập được thực hiện khi phê duyệt chủ trương đầu tư dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A.”.

Đại biểu Sùng A Lềnh đề nghị sửa đổi, bổ sung như sau: “Trường hợp cần thiết tách riêng việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập, đối với dự án quan trọng quốc gia do Quốc hội xem xét, quyết định; đối với dự án nhóm A do Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh xem xét, quyết định; đối với dự án nhóm B, nhóm C do Hội đồng nhân dân các cấp xem xét quyết định theo thẩm quyền. Việc tách riêng dự án độc lập được thực hiện khi phê duyệt chủ trương đầu tư dự án.”

Phương án 2: Đề nghị bổ sung thêm 01 khoản (khoản 2) tại Điều 93 Luật đất đai với nội dung: “2. Chính phủ quy định chi tiết điều này”. Bởi hiện nay công tác giải phóng mặt bằng rất vướng mắc làm chậm tiến độ thi công và giải ngân xây dựng cơ bản, Chính phủ đã có Nghị quyết số 141/NQ-CP ngày 14/11/2021 về phiên họp Chính phủ chuyên đề tháng 11 năm 2021.Chính phủ cơ bản thống nhất với nội dung trình của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về Đề án thí điểm tách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập.

Đồng thời, tại dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), khoản 4 điều 39 quy định Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội quy định: Việc tách riêng công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập khi phê duyệt chủ trương đầu tư dự án tổng thể; quyết định mục tiêu, quy mô, tổng mức đầu tư, cơ cấu nguồn vốn, địa điểm đầu tư của dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng tại quyết định chủ trương đầu tư dự án tổng thể.

Đối với quy định về bố trí tái định cư, Điều 111 quy định trường hợp trong hộ gia đình có nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở bị thu hồi nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú hoặc có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng một (01) thửa đất ở bị thu hồi mà diện tích đất ở được bồi thường không đủ để giao riêng cho từng hộ gia đình thì được xem xét hỗ trợ để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở cho các hộ gia đình còn thiếu.”

Quang cảnh phiên họp

Đại biểu Sùng A Lềnh đề nghị sửa đổi, chia làm 02 trường hợp như sau: Trường hợp trong hộ gia đình có nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở bị thu hồi nếu đủ điều kiện để tách hộ theo quy định của pháp luật về cư trú thì UBND cấp tỉnh quy định mức đất ở tái định cư cho từng hộ; và trường hợp có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng một (01) thửa đất ở bị thu hồi thì UBND cấp tỉnh căn cứ vào quỹ đất tái định cư và tình hình thực tế của địa phương giao 01 suất đất ở tái định cư, quy định mức giao thêm đất ở có thu tiền sử dụng đất hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở.

Bởi trong thực tế khi các hộ bị thu hồi đất, trong hộ gia đình có nhiều thế hệ chung sống, điển hình đồng bào dân tộc, vùng có điều kiện kinh tế có khó khăn (trong hộ gia đình, có nhiều trường hợp đủ điều kiện tách hộ nhưng họ chưa kết hôn, hoặc ít có khả năng lấy vợ, lấy chồng, những trường hợp chồng chết, hoặc vợ chết, độc thân…  có nhu cầu ở thực tế cần được xem xét, giao đất để đảm bảo có chỗ ở theo tinh thần Hiến pháp. Việc quy định sẽ tránh trường hợp nhiều hộ gia đình lợi dung khe hở chính sách để trục lợi bằng hình thức mua chung 01 thửa đất ở để được hưởng chế độ giao đất tái định cư, đặc biệt là đối với những địa phương quỹ đất hạn chế, đất có khả năng sinh lời cao.

Về quy định về sử dụng đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua việc thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất tại Điều 127, khoản 7 quy định: Chính phủ quy định chi tiết Điều này. Đại biểu Sùng A Lềnh đề nghị khi Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn thi hành chi tiết các nội dung để UBND cấp tỉnh có cơ sở triển khai thực hiện, cần quy định cụ thể các tiêu chí, điều kiện, tỷ lệ % để tách thành dự án độc lập.

Đối với dự án thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất của tổ chức, cá nhân mà Nhà đầu tư đã thỏa thuận nhận chuyển nhượng được từ 50% quy mô, diện tích quỹ đất trở lên thì đối với phần diện tích đất còn lại, các chủ sử dụng đất trong phạm vi dự án không hợp tác, chống đối, đòi hỏi giá trị cao hơn giá trị thực tế thì giao UBND cấp có thẩm quyền thực hiện các trình tự, thủ tục thu hồi đất như đối với trường hợp Nhà nước thu hồi đất./

Nguồn: Cổng TTĐT Quốc hội Việt Nam