Trong năm 2020 và năm 2021, UBND thành phố đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo quản lý quỹ đất công trên địa bàn, nhờ đó đã kịp thời tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn trong công tác quản lý quỹ đất công trên địa bàn; thường xuyên phối hợp với các cơ quan có liên quan để kiểm tra xử lý các trường hợp vi phạm về đất đai như san gạt đất trái phép, dựng nhà, công trình trái phép trong vùng quy hoạch, sử dụng đất không đúng mục đích... đặc biệt là chú trọng trong công tác quản lý quỹ đất công. Các xã, phường đã tuyên truyền các quy định, hướng dẫn trong quản lý sử dụng đất đai đến các tổ chức, cá nhân sử dụng đất; kiểm tra, giám sát việc sử dụng đất công của các tổ chức cá nhân theo mục đích sử dụng của từng loại đất và đã đạt được một số kết quả quan trọng. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được việc triển khai, thực hiện các quy định của pháp luật trong quản lý và sử dụng quỹ đất công vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Việc rà soát theo dõi, quản lý quỹ dất công của một số cơ quan đơn vị, địa phương chưa đảm bảo theo quy định, còn quỹ đất công chưa được rà soát đưa vào quản lý; công tác đo đạc địa chính cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với các loại đất trụ sở hành chính, đất thiết chế văn hoá, y tế, giáo dục, đa số chưa được thực hiện; công tác giải phóng mặt bằng các dự án tạo quỹ đất của thành phố còn chậm, điển hình như: Dự án Khu dân cư đô thị tiểu khu 20, phường Xuân Tăng (trước đây thuộc phường Bình Minh); dự án mặt bằng và hoàn thiện cơ sở hạ tầng dọc các tuyến đường xã Vạn Hòa; dự án Mở rộng khu tái định cư số 02, xã Vạn Hòa; khu dân cư thôn Làng Thác, xã Cam Đường; dự án khu dân cư tổ 24A - 26B phường Duyên Hải...; công tác quản lý đất thiết chế văn hoá, đất công cộng chưa chặt chẽ, còn tình trạng điểm văn hóa bị xâm lấn, hoặc một số hộ dân được thành phố thông báo cho mượn tạm để ở nay phải di chuyển giải phóng mặt bằng nhưng chưa di chuyển theo quy định, hoặc có hộ dân hiến tặng đất làm nhà văn hóa nhưng sau thời gian dài vẫn chưa làm thủ tục thu hồi chuyển mục đích sử dụng, còn tình trạng sử dụng quỹ đất nhà văn hoá, quỹ đất công phục vụ hoạt động không đúng mục đích hoặc bỏ trống, chưa có phương án sử dụng; một số điểm trường do sáp nhập mạng lưới trường lớp hiện nay đang chưa có phương án sử dụng; còn tình trạng hộ gia đình sinh sống trong chợ, chưa sử dụng đúng mục đích của chợ; một số lõi đất xen kẹp, đất lõi sau các làn dân cư chưa có phương án quản lý và thu tiền sử dụng đất theo quy định. Một số khu dất trụ sở cũ của các cơ quan hành chính thành phố và xã, phường đã di chuyển chưa thống kê, quản lý; việc thống kê diện tích rừng của UBND các cấp chưa thống nhất, chưa xác được các diện tích chồng lấn để có những phương án giải quyết cụ thể như trường hợp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên một người đại diện, không có tên các hộ đồng sở hữu, do vậy dẫn đến tình trạng tranh chấp đất đai, rất khó khăn trong việc giải quyết tranh chấp. Công tác quản lý đất công ích của một số xã, phường chưa chặt chẽ, diện tích đất 5% có theo dõi trên sổ sách nhưng xã chưa quản lý, dẫn đến người dân lấn, chiếm sử dụng, chưa kịp thời điều chỉnh khi đã có sự thay đổi mục đích sử dụng đất. Một số hộ dân canh tác đất bãi bồi ven sông cũng chưa có hồ sơ quản lý quỹ đất này, chưa đo đạc, thống kê cụ thể diện tích, chưa có hợp đồng cho các hộ dân mượn quỹ đất nên còn khó khăn trong công tác quản lý. Thực tế cho thấy, có khoảng 20 thửa đất người dân lấn chiếm xây dựng nhà, sinh sống nhiều năm trước nhưng chưa có biện pháp xử lý theo quy định. Đất mặt nước ao, hồ mặt nước chuyên dùng do nhà nước quản lý, đất nghĩa trang, nghĩa địa chưa được quản lý chặt chẽ. Ngoài ra, việc triển khai, thực hiện các quy định của pháp luật trong quản lý và sử dụng quỹ đất công còn một số vướng mắc, khó khăn như: Quỹ đất thương mại, dịch vụ do Trung tâm Tư vấn và dịch vụ tài chính tỉnh quản lý chưa có sự phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương các xã, phường nên dẫn đến một số quỹ đất còn để hoang hóa, mất mỹ quan đô thị. Từ thực tế đó một số xã, phường đã xã hội hoá chỉnh trang lắp đặt thiết bị thể dục, thể thao phục vụ cho nhu cầu của Nhân dân địa phương song hiện Trung tâm đang đề nghị di chuyển các thiết bị trả lại mặt bằng để tổ chức đấu giá nên chưa được sự đồng thuận cao của nhân dân. Đối với đất bãi thải sau khi thi công các công trình, đất hoàn nguyên cũng rất cần có kế hoạch để quản lý sử dụng có hiệu quả. Công chức địa chính thường xuyên luân chuyển trong thời gian ngắn ảnh hưởng đến công tác quản lý đất đai của các xã, phường...

Đề khắc phục những tồn tại, hạn chế trong việc triển khai, thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng quỹ đất công trên địa bàn thành phố, tại kỳ họp thứ 7 (kỳ họp giữa năm 2022), Đoàn giám sát đã đề nghị và HĐND thành phố đã ban hành Nghị quyết về kết quả giám sát chuyên đề thực hiện các quy định của pháp luật trong quản lý và sử dụng quỹ đất công trên địa bàn thành phố Lào Cai. Trong đó, đã kiến nghị UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo Sở Tài chính, Sở Tài nguyên và Môi trường, Trung tâm Dịch vụ tài chính tỉnh phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương các xã, phường và thành phố để quản lý tốt quỹ đất công đảm bảo sử dụng có hiệu quả; đề nghị UBND thành phố chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các xã, phường rà soát tổng hợp chính xác diện tích các loại quỹ đất công trên địa bàn đảm bảo thống nhất các số liệu trên hồ sơ và diện tích thực tế quản lý để có phương án sử dụng hiệu quả, đúng mục đích. Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn trình cấp có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với các loại đất trụ sở hành chính, đất thiết chế văn hóa, đất giáo dục, y tế, đất chợ, bãi đỗ xe nhằm đảm bảo tốt cho công tác quản lý; tổ chức kiểm tra, thanh tra, xử lý dứt điểm các vi phạm trong quản lý, sử dụng; hướng dẫn cụ thể về công tác quản lý, khai thác, sử dụng quỹ đất công trên địa bàn, đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật; chỉ đạo giải quyết dứt điểm những vướng mắc trong sử dụng quỹ đất nhà Văn hoá khu dân cư và các hộ dân dựng nhà tạm, nhà bán kiên cố trên diện tích đất nhà văn hóa liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng của dự án khu đô thị. Tiếp tục đánh giá việc thí điểm công chức địa chính các xã, phường để có kiến nghị với cấp có thẩm quyền điều chỉnh đảm bảo phù hợp thực tế, đúng quy định của pháp luật.

 Lưu Thị Hiên

Trưởng Ban Văn hóa – Xã hội HĐND tỉnh