Từ đầu năm  đến nay Thường trực HĐND, các Ban HĐND, các Tổ đại biểu HĐND huyện đã tổ chức 08 cuộc khảo sát, trong đó Thường trực HĐND huyện 03 cuộc, gồm: Khảo sát công tác quản lý và sử dụng đất công ích (5%) do xã quản lý tại thôn Làng Cung 1, xã Phong Niên; khảo sát phản ánh của cử tri về việc Tuyến đường Soi Cò- Soi Giá, xã Gia Phú vừa mới bàn giao đưa vào sử dụng đã bị sụt lún, bong tróc; khảo sát ý kiến, kiến nghị cử tri thôn Tả Thàng, xã Gia Phú về việc hỗ trợ bồi thường giải phóng mặt bằng. Ngay sau khi nhận được các ý kiến, kiến nghị của cử tri, Thường trực HĐND huyện giao các Ban HĐND, Văn phòng HĐND và UBND huyệnnghiên cứu, tham mưu phân loại nội dung; thẩm quyền; trách nhiệm giải quyết và nắm bắt sơ bộ các thông tin có liên quan đến nội dung phản ánh của cử tri gửi đến Thường trực HĐNĐ huyện. Trên cơ sở đó nội dung thuộc lĩnh vực của Ban nào thì giao cho Ban đó tham mưu cho Thường trực để thực hiện khảo sát. Qua khảo sát cho thấy:

            Thứ nhất: Về nội dung  "khắc phục, xử lý các điểm sụt lún, bong tróc trên tuyến đường từ QL4E đi khu di tích cách mạng Soi Cờ, Soi Giá xã Gia Phú. Công trình cải tạo nâng cấp tuyến đường QL4E đi khu di tích cách mạng Soi Cờ, Soi Giá xã Gia Phú được đầu tư tại quyết định 4043/QĐ - UBND ngày 26/12/2019, mục tiêu đầu tư công trình nhằm khắc phục tình trạng hư hỏng, xuống cấp của tuyến đường, đảm bảo an toàn giao thông, đáp ứng được nhu cầu đi lại an toàn cho Nhân dân và các phương tiện vận tải, tạo điều kiện cho Nhân dân phát triển sản xuất, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Quy mô xây dựng với tổng chiều dài 5,535km; tổng mức đầu tư 14.950 triệu đồng, nguồn vốn ngân sách trung ương thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020. Ngân sách huyện, xã và huy động cộng đồng Nhân dân đóng góp.  Ngày 28/6/2021 công trình đã hoàn thành và bàn giao đưa vào sử dụng.

Thường trực HĐND huyện khảo sát việc giải quyết kiến nghị cử tri tại Ban Quản lý dự án các công trình XDCB huyện

Tuy nhiên ngay sau khi đưa vào sử dụng trên tuyến đường này đã xuất hiện một số điểm bị sụt lún và bong tróc... cụ thể: Tại đoạn cọc C28-C31 (km0+743 - km0+796) thôn Chính Tiến, bị xói lề đường dài 25m. Tại đoạn cọc C33 (km0+825) thôn Chính Tiến, mặt đường phía bên phải mặt đường bị bong tróc, lõm vũng sâu; cọc 56 (km1+427) mặt đường bong tróc 0,6m vuông. Tại đoạn cọc C10 (km 0+271) thôn Chính Tiến và cọc P47 (km2+723) thôn Soi Cờ mặt đường bị đọng nước.

Nguyên nhân tại đoạn cọc C28-C31 do cổng vào nhà dân lắp cống nhỏ, dẫn đến ứ nước rãnh lề mặt đường; cọc C33 và cọc 56 là điểm tụ thủy, lề đường cao, nước không thoát kịp; cọc P47 do một số hộ gia đình thôn Soi Cờ đổ sân bê tông làm sân và cổng nhà tràn ra phần lề đường, dẫn đến việc ứ đọng nước mép đường. Việc một số công ty tư nhân, doanh nghiệp khai thác cát, vận chuyển cát với số lượng lớn cũng là nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp đến tuyến đường.

Thứ hai: Về nội dung Khảo sát ý kiến phản ánh của cử tri liên quan đến việc quản lý và sử dụng quỹ đất công ích (5%) do xã quản lý tại thôn Làng Cung 1, xã Phong Niên. Qua khảo sát thực tế cho thấy UBND xã Phong niên đã chỉ đạo việc thực hiện quản lý, sử dụng quỹ đất công ích (5%) tại thôn Làng Cung 1 đảm bảo theo các quy định của pháp luật. Việc UBND xã Phong Niên trước đây giao cho thôn Làng Cung 1 tự quản lý, cho thuê, hằng năm thôn tự thu tiền và làm quỹ thôn để phục vụ cho hoạt động của thôn, không nộp vào ngân sách nhà nước đối với 02 ao tại thôn Làng Cung 1 là chưa đảm bảo theo các quy định của pháp luật hiện hành. Từ năm 2022, UBND xã Phong Niên đã phát hiện những bất cập, hạn chế trong công tác quản lý đất đai trên địa bàn xã và đã triển khai rà soát lại toàn bộ đất công do UBND xã quản lý và đất công ích (5%) trên địa bàn xã và đã dần đưa vào quản lý, sử dụng theo quy định. UBND xã đã tổ chức tuyên truyền, đối thoại với các hộ dân thôn Làng Cung 1 về chủ trương chuyển 02 ao thuộc quỹ đất công ích thôn đang quản lý thu tiền về xã quản lý để đấu giá và thu nộp vào ngân sách nhà nước do UBND xã quản lý theo quy định của Luật Đất đai năm 2013. Tuy nhiên, việc tuyên truyền, giải thích cho Nhân dân hiểu và thực hiện theo các quy định của Pháp luật về quản lý đất đai, quản lý ngân sách Nhà nước còn hạn chế, dẫn đến vẫn còn một số hộ gia đình, cá nhân chưa đồng thuận và mong muốn thôn được quản lý, cho thuê và thu tiền để hằng năm có kinh phí phục vụ cho các hoạt động chung của thôn.

Thứ ba: Về nội dung khảo sát ý kiến kiến nghị cử tri thôn Tả Thàng, xã Gia Phú. Theo phản ánh của ông Đào Văn Long (vợ là bà Phạm Thị Thuyên), thôn Tả Thàng, xã Gia Phú: Công trình Tỉnh lộ 152 đoạn Bản Dền - Thanh Phú (huyện Sa Pa) đi Tả Thàng - Xuân Giao - Quốc lộ 4E - Phú Nhuận (huyện Bảo Thắng) do Sở Giao thông vận tải Lào Cai (nay là Sở Giao thông vận tải - Xây dựng Lào Cai) làm chủ đầu tư đã hoàn thành và bàn giao đưa vào sử dụng từ tháng 12/2015. Trong quá triển khai thi công tuyến đường có làm ảnh hưởng đến ao nhà ông Đào Văn Long với diện tích khoảng 300m² và đã được Hội đồng đền bù GPMB huyện Bảo Thắng đo đạc, thống kê với số tiền 54,480 triệu đồng. Từ đó đến nay, gia đình ông Đào Văn Long vẫn chưa nhận được tiền bồi thường, hỗ trợ. Gia đình đã hỏi UBND xã Gia Phú và cán bộ huyện nhiều lần, xong đều được trả lời là dự án chưa có tiền nên chưa chi trả cho hộ gia đình.  Đây là kiến nghị nhiều lần, kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm. Ngay sau khi nhận được ý kiến phản ánh trực tiếp của hộ gia đình với Thường trực HĐND huyện. Thường trực HĐND huyện đã thành lập Đoàn khảo sát thực tế.

Qua làm việc trung tâm phát triển Quỹ đất và nghiên cứu báo cáo số của Trung Tâm phát triển quỹ đất; báo cáo nêu rõ những khó khăn, vướng mắc đó là: "Gia đình ông Đào Văn Long được phê duyệt kinh phí bồi thường GPMB tại QĐ số: 6059/QĐ-UBND ngày 31 tháng 8 năm 2016 với kinh phí bồi thường là: 54.480.000 đồng. Do công tác GPMB theo dạng tuyến đường Bản Dền - Thanh Phú - Sa Pa mở rộng hai bên hành lang đường chứ không thực hiện mở mới nên chưa kiểm tra được đơn vị thi công có thực hiện đến phần diện tích đất nhà ông Đào Văn Long nên chưa có cơ sở kinh phí bồi thường. Mặt khác tại thời phê duyệt kinh phí bồi thường cho hộ gia đình do còn khó khăn, chưa được bố trí nguồn vốn để thanh toán cho hộ gia đình".

Tuy nhiên tại báo cáo số 3055/SGTVTXD-QLGT, ngày 27/9/2022 của Sở Giao thông vận tải- xây dựng (về giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri trước, trong và sau kỳ họp thứ 6, kiến nghị sau giám sát của HĐND tỉnh), trong đó Sở Giao thông vận tải - xây dựng đã trả lời kiến nghị của xã Gia Phú về việc đề nghị cơ quan chức năng xem xét, sớm thanh toán tiền bồi thường hỗ trợ cho gia đình ông Đào Văn Long. Sở Giao thông vận tải- xây dựng đã trả lời kiến nghị trong đó có nội dung: "Công trình Tỉnh lộ 152 đoạn Bản Dền – Thanh Phú (huyện Sa Pa) đi Tả Thàng – Xuân Giao – Quốc lộ 4E – Phú Nhuận (huyện Bảo Thắng) do Sở Giao thông vận tải Lào Cai (nay là Sở Giao thông vận tải - Xây dựng Lào Cai) làm Chủ đầu tư đã hoàn thành và bàn giao đưa vào sử dụng từ tháng 12/2015. Trong quá triển khai thi công tuyến đường có làm ảnh hưởng đến ao nhà ông Đào Văn Long (thôn Tả Thàng); kinh phí đã được UBND huyện Bảo Thắng phê duyệt tại Quyết định số 6059/QĐ-UBND ngày 31/8/2016, tuy nhiên chưa được chi trả do thời điểm đó UBND tỉnh chưa bố trí được nguồn vốn. Năm 2020, sau khi UBND tỉnh Lào Cai bố trí vốn, ngày 30/9/2020, Ban QLDA ĐTXD CTGT tỉnh Lào Cai đã chuyển kinh phí bồi thường theo Quyết định trên cho Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện Bảo Thắng tại chứng từ số 01 năm 2020 (C3-01/NS)".

Như vậy, qua khảo sát thực tế và đối chiếu với báo cáo số 3055/SGTVTXD -QLGT, ngày 27/9/2022 của Sở giao thông vận tải- Xây dựng cho thấy: Trung tâm PTQĐ báo cáo Thường trực HĐND huyện như vậy  là chưa nghiêm túc; vì: Thứ nhất, Hồ sơ đền bù nhà ông Long lý do không phải là mở rộng đường, mà do ao của ông Long bị đất đá trong quá trình thi công chảy vào lấp đầy, nên ao không còn sử dụng được và vì ao của ông Long nằm tại vị trí có cống thoát nước ngang đường, nên Hội đồng đã quyết định thu hồi ao của ông Long, để làm vị trí chứa nước khu vực thượng lưu cống thoát nước ngang đường, chứ không phải để "mở rộng" như báo cáo; Thứ hai, việc Hội đồng nhận Kinh phí từ chủ đầu tư từ năm 2020, nhưng chưa trả cho dân, cũng không trả lại chủ đầu tư, không xem xét trả lời công dân (mặc dù công dân đã có ý kiến và viết đơn nhiều lần về vấn đề trên) là thiếu trách nhiệm đối với nhiệm vụ được giao.

Ngay sau khi thực hiện khảo sát, Thường trực HĐND huyện đã tổng hợp báo cáo kết quả khảo sát ngắn gọn, rõ ràng, cụ thể những khó khăn, vướng mắc; các hạn chế còn tồn tại; các kiến nghị đề xuất hết sức cụ thể đối với từng cấp, từng cơ quan đơn vị và giao thời hạn báo cáo tiến độ, kết quả giải quyết, khắc phục với Thường trực HĐND huyện tại các phiên họp hàng tháng của Thường trực. Đến nay hầu hết các kiến nghị này đều đã được chỉ đạo giải quyết dứt điểm, đồng thời kiểm kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan do chậm muộn, thiếu trách nhiệm. Có thể nói hoạt động khảo sát là hoàn toàn phù hợp; quy trình thực hiện khảo sát ngắn gọn hơn so với giám sát  nhưng lại nhanh, kịp thời. Chính vì vậy nên hoạt động khảo sát luôn được Thường trực HĐND huyện quan tâm chỉ đạo thực hiện, không chỉ Thường trực, các Ban mà còn cả các Tổ đại biểu HĐND huyện đã và đang thực hiện tốt các nội dung khảo sát. 

Để hoạt động khảo sát thực hiệu quả, việc lựa chọn nội dung kiến nghị để khảo sát là hết sức quan trọng; việc tổng hợp các nội dung sau khảo sát là tiền đề quan trọng để đôn đốc các ngành sớm giải quyết các kiến nghị sau khảo sát. Vì vậy các kiến nghị trong báo cáo Khảo sát phải hết sức cụ thể, rõ ràng, đặc biệt là các hạn chế, tồn tại do chủ quan. Phần kiến nghị không quá nhiều nội dung, trọng tâm, trọng điểm và giao thời hạn cụ thể để các ngành báo cáo, giải quyết. Qua hoạt động khảo sát góp phần đẩy nhanh tiến độ giải quyết các ý kiến, kiến nghị bức xúc, kéo dài của cử tri; đồng thời nâng cao vai trò, vị thế của cơ quan Dân cử; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công chỉ đạo điều hành của Chính quyền; hạn chế việc đơn thư, kiến nghị vượt cấp.                   

Giàng Thị Mỷ

Phó Chủ tịch HĐND huyện Bảo Thắng