Ngay sau khi Nghị quyết được ban hành, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Xây dựng chủ trì tổ chức thực hiện Kế hoạch hỗ trợ nhà ở cho hộ người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ, hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn, hướng dẫn các huyện, thị xã, thành phố lập hồ sơ đề nghị hỗ trợ làm nhà cho các hộ người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ; cách xác định thực trạng nhà ở đáp ứng tiêu chí để được hỗ trợ và chất lượng về nhà ở sau khi được hỗ trợ; theo dõi, đôn đốc việc triển khai thực hiện công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát đảm bảo đúng mục tiêu, tiến độ; phân công cán bộ tổng hợp cập nhật kết quả xóa nhà tạm, nhà dột nát của tỉnh. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (nay là Sở Nội vụ) chủ trì, phối hợp với UBND cấp huyện rà soát, xác định các đối tượng hộ người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ được thụ hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở. Công bố, công khai các tiêu chí, đối tượng được thụ hưởng chính sách. Uỷ ban nhân dân cấp huyện tuyên truyền, phổ biến chính sách hỗ trợ nhà ở cho hộ người có công với các mạng, thân nhân liệt sĩ; hộ nghèo, hộ cận nghèo đến người dân bằng hình thức phù hợp. Công bố công khai các tiêu chí, đối tượng được thụ hưởng chính sách; xây dựng Kế hoạch thực hiện hỗ trợ; tổng hợp, phê duyệt theo thẩm quyền danh sách hộ người có công với các mạng, thân nhân liệt sĩ; hộ nghèo, hộ cận nghèo được hỗ trợ xây mới hoặc sửa chữa nhà ở theo quy định; kiểm tra, giám sát việc thực hiện không để xảy ra thất thoát, tiêu cực; vận động các tổ chức, đoàn thể; các tổ chức doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh trên địa bàn và nhân dân giúp đỡ các hộ người có công với cách mạng. Do đó, chính sách hỗ trợ nhà ở trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, về cơ bản các hộ gia đình người có công có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh đã được hỗ trợ có nhà ở ổn định, an toàn góp phần đảm bảo an sinh xã hội và phát triển bền vững. Theo đó, tổng số hộ thuộc diện hỗ trợ xây mới là 505 hộ và sửa chữa là 651 hộ với tổng kinh phí thực hiện 11.590 triệu đồng, trong đó kinh phí đã giải ngân là 11.440 triệu đồng (ngân sách tỉnh 10.990 triệu đồng; ngân sách huyện, thành phố 120 triệu đồng và nguồn xã hội hoá khác là 330 triệu đồng. Có thể khẳng định rằng Nghị quyết số 15/2024/NQ-HĐND của HĐND tỉnh ban hành quy định chính sách hỗ trợ về nhà ở cho hộ người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ, hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh Lào Cai giai đoạn 2024 - 2025, đã đảm bảo tính đồng bộ, kịp thời và mang lại hiệu quả tích cực về kinh tế và xã hội.

Công trình xây dựng nhà ở cho người hộ nghèo, cận nghèo và người có công ở huyện Bát Xát

Nghị quyết đã đồng bộ với các quy định pháp luật hiện hành; giải quyết kịp thời, nhanh chóng, dứt điểm việc hỗ trợ nhà ở cho người có công, đảm bảo theo đúng lộ trình, mục tiêu đã đề ra; góp phần thay đổi hiện trạng nhà ở của các gia đình người có công, thân nhân liệt sĩ nhằm cải thiện và nâng cao mức sống về vật chất, tinh thần cho người có công, đây giải pháp thiết thực giúp cho người có công có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình của dân cư cùng nơi cư trú; tạo sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân, tạo niềm tin của người có công vào đường lối chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và sự quan tâm của các cấp các ngành các địa phương. Tính đến tháng 6/2025, 100% hộ gia đình người có công có khó khăn về nhà ở có nhu cầu hỗ trợ theo Nghị quyết 15/2024/NQ-HĐND đều được hỗ trợ cải thiện nhà ở, hoàn thành xong trước lộ trình, mục tiêu của tỉnh đề ra, đảm bảo cho hộ người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ có nhà ở kiên cố, ổn định, vươn lên trong cuộc sống…

Bên cạnh những hiệu quả tích cực của Nghị quyết mang lại đã góp phần giải quyết kịp thời nhu cầu hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ. Qua giám sát và quá trình thực hiện vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc, như: Mức hỗ trợ về nhà ở đã được nâng lên bằng với mức quy định tại Quyết định số 21/2024/QĐ-TTg ngày 22/11/2024 của Thủ tướng Chính phủ về mức hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở đối với người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ và tỷ lệ phân bổ vốn hỗ trợ từ ngân sách trung ương, tỷ lệ đối ứng vốn hỗ trợ từ ngân sách địa phương giai đoạn 2023-2025. Tuy nhiên so với giả cả thực tế và điều kiện hoàn cảnh của người có công đa số người có công hiện nay tuổi cao, ốm đau thường xuyên, không có khả năng lao động để tạo thêm nguồn thu nhập, không có tích luỹ nên mức hỗ trợ làm mới và sửa nhà theo quy định hiện hành thì vẫn còn thấp nên có một số gia đình chưa có đủ kinh phí đối ứng để làm mới hoặc sửa nhà trong thời điểm triển khai Nghị quyết. Quy định về điều kiện hỗ trợ tại điểm c khoản 2 Điều 2 của Nghị quyết số 15/2024/NQ-HĐND quy định: “Chưa được hỗ trợ nhà ở từ các chương trình, đề án, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội khác”. Nội dung này chưa thật phù hợp với quy định hỗ trợ về nhà ở đối với người có công với cách mạng quy định tại Điều 102, Nghị định số 131/2021/NĐ-CP của Chính phủ và khoản 1 Điều 2 Quyết số 21/2024/QĐ-TTg ngày 22/11/2024 của Thủ tướng Chính phủ. Tại quy định này thì việc hỗ trợ nhà ở cho người có công, thân nhân liệt sĩ vẫn áp dụng cho các hộ đã được hỗ trợ theo các chính sách khác trước đây, trừ những hộ gia đình đã được hỗ trợ theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg ngày 26/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở. Do vậy có một số trường hợp nhà ở đã xuống cấp có nhu cầu hỗ trợ nhưng chưa được hưởng theo chính sách quy định tại Nghị quyết số 15/2024/NQ-HĐND. Mặc dù đến thời điểm hiện tại, cơ bản các hộ gia đình người có công có khó khăn về nhà ở đã được hỗ trợ về nhà ở song thời gian tới rất cần các cấp các ngành, đặc biệt là các Ban HĐND tỉnh tiết tục rà soát, giám sát việc có nhu cầu hỗ trợ hỗ trợ về nhà ở cho hộ người có công với cách mạng, hộ thân nhân liệt sĩ, hộ nghèo và hộ cận nghèo trên địa bàn để kịp thời nắm bắt thực trạng, đề xuất hỗ trợ các hộ gia đình người có công, thân nhân liệt sĩ chưa được thụ hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở, hoặc đã được hỗ trợ theo các chính sách khác trước đây nhưng nay nhà ở bị  xuống cấp có nhu cầu cần sửa chữa hoặc làm mới trong giai đoạn tới đảm ổn định cuộc sống.

 Lưu Thị Hiên

Trưởng Ban Văn hóa – Xã hội HĐND tỉnh