Qua khảo sát cho thấy, công tác tuyên truyền về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao cơ bản đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội đã được các cấp các ngành, các địa phương triển khai đồng bộ và tổ chức nhiều hội nghị, hoạt động, sự kiện tư vấn, hội nghị đối thoại định hướng phân luồng, tư vấn hướng nghiệp cho học sinh, sinh viên, người lao động bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú. Giai đoạn 2021 - 2024, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cho 51.270/58.000 người đạt 88,39% so với mục tiêu kế hoạch góp phần nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo, trong đó tỷ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ là 31%. Các cơ sở đào tạo tập trung đào tạo các nghề thuộc các lĩnh vực trọng tâm, trọng điểm như du lịch và dịch vụ, quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành, quản trị khách sạn, nghiệp vụ nhà hàng và khách sạn, hướng dẫn du lịch, pha chế đồ uống, chế biến món ăn, du lịch cộng đồng, y - dược, điều dưỡng, công nghệ ô tô, điện công nghiệp, kỹ thuật xây dựng, kỹ thuật gò hàn, kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí, xây dựng dân dụng và công nghiệp, tập trung đào tạo nghề cho các ngành hàng nông nghiệp chủ lực, vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung, sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất các sản phẩm theo hướng an toàn, hữu cơ, cơ giới hóa đồng bộ, chế biến, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị...

Đồng thời cũng các chương trình đã đào tạo, hiện nay Trường Cao đẳng Lào Cai đang triển khai thí điểm đào tạo theo chương trình đào tạo chất lượng cao nghề điện công nghiệp, công nghệ ô tô, nghiệp vụ nhà hàng khách sạn. Tổ chức đào tạo các ngành nghề theo cả phương thức đào tạo theo niên chế và đào tạo theo tích lũy tín chỉ; thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin và triển khai các hoạt động chuyển đổi số trong quản lý, giảng dạy, áp dụng phương pháp dạy học “lấy người học là trung tâm” phù hợp cho người học, môn học. Hình thức dạy học được mở rộng với các hình thức đan xen phù hợp với tình hình thực tế và nhu cầu “học tập suốt đời” của người học. Giảng viên tích cực ứng dụng các phần mềm, triển khai dạy học trực tuyến đối với các nội dung, môn học, lớp học có đủ điều kiện dạy học trực tuyến. Bên cạnh đó doanh nghiệp và đơn vị sử dụng lao động đã tham gia có hiệu quả trong việc phối hợp đào tạo, đánh giá người học. Thông qua các hoạt động tuyên truyền về các hoạt động nghiên cứu khoa học, tổ chức các hoạt động hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã thu hút đông đảo học sinh, sinh viên tham gia, một số đơn vị đã có các mô hình/dự án và cách làm hay về khởi nghiệp ngay tại trường học cho học sinh, sinh viên. Năm 2024, Trường Cao đẳng Lào Cai có đề tài nghiên cứu khoa học cấp tỉnh về nghiên cứu kỹ thuật nhân giống, trồng và chế biến cây cà gai leo theo chuỗi giá trị sản phẩm được nghiệm thu, nhiều bài báo khoa học được đăng trên các tạp chí theo quy định và nhiều đề tài được trao giải tại cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật cấp tỉnh. Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên thành phố thành lập Câu lạc bộ Khởi nghiệp về chăm sóc sắc đẹp, ngoài giờ học thành viên Câu lạc bộ làm dịch vụ để vừa áp dụng kiến thức học vào thực tế, vừa tạo thêm thu nhập để chi phí học tập… Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc phát triển và sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao còn không ít khó khăn như: Nhân lực đã qua đào tạo đôi khi chưa phù hợp với nhu cầu thực tiễn về phát triển khoa học và công nghệ; thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao ở các lĩnh vực mới như trí tuệ nhân tạo, đổi mới sáng tạo mà nguyên nhân do một số cơ sở đào tạo chưa gắn với việc làm, đào tạo chưa gắn với sử dụng, đào tạo chưa theo nhu cầu xã hội. Chưa bắt kịp với tốc độ phát triển của thế giới. Số học sinh sau tốt nghiệp THCS, THPT tham gia học nghề chưa đạt theo mục tiêu về công tác phân luồng, hướng nghiệp; viên chức được đi đào tạo tiến sỹ theo giai đoạn còn thấp so với mục tiêu của Đề án nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp cho người lao động giai đoạn 2021 - 2025.

Giờ học pha chế của học sinh Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên thành phố Lào Cai

Để phát triển và sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao trong thời gian tới rất cần các cấp, các ngành chức năng tiếp tục cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển nguồn nhân lực theo Nghị quyết 26-NQ/TU ngày 07/02/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lào Cai về Chiến lược phát triển nguồn nhân lực tỉnh Lào Cai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong năm 2025 tập trung một số nhiệm vụ chủ yếu:  Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực tăng cường công tác quản lý nhà nước trong phát triển nguồn nhân lực theo hướng phát triển toàn diện. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền tự chủ đối với cơ sở đào tạo, đơn vị sử dụng lao động. Xây dựng cơ chế phối hợp giữa quản lý ngành, địa phương và các cơ sở đào tạo phát triển nguồn nhân lực. Triển khai hiệu quả các chính sách đãi ngộ, thu hút nhân lực của trung ương, của tỉnh trong đó nghiên cứu xem xét, sửa đổi, bổ sung một số điều của quy định chính sách thu hút, đãi ngộ, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực của tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2021 - 2025 của HĐND tỉnh. Tăng cường tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên, doanh nghiệp và nhân dân hiểu rõ ý nghĩa, tầm quan trọng và đồng thuận tham gia xây dựng, phát triển nguồn nhân lực tại cơ quan, đơn vị, địa phương. Chủ động kiểm tra, rà soát đánh giá đúng thực trạng nhân lực, dự báo nhu cầu đào tạo gắn với sử dụng nguồn nhân lực phù hợp với lĩnh vực, ngành để làm căn cứ đề xuất nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục các cấp tạo nền tảng chất lượng nguồn nhân lực; rà soát, sắp xếp lại hệ thống trường, lớp để thực hiện giảm số lượng trường, giảm lớp, giảm học sinh ở điểm trường lẻ, tăng số học sinh ở trường chính, tăng số học sinh/lớp để tập trung đầu tư. Tham mưu triển khai xây dựng hiệu quả trường trọng điểm chất lượng giáo dục, giáo dục nghề nghiệp, nâng cao chất lượng giáo dục và giáo dục nghề nghiệp trong bối cảnh hội nhập. Rà soát, bố trí, sử dụng hợp lý đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên, giáo viên theo hướng cân đối về số lượng, hợp lý về cơ cấu đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục, thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018; nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; khuyến khích các cơ sở giáo dục, giáo dục nghề nghiệp chủ động hội nhập quốc tế, liên kết đào tạo; thu hút, tiếp nhận người nước ngoài, chuyên gia, giảng viên giỏi đến giảng dạy tại các cơ sở giáo dục; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, kế hoạch chuyển đổi số ngành giáo dục.

Nghiên cứu xây dựng các cơ chế, chính sách phát triển kinh - tế xã hội kêu gọi, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp vào đầu tư tại tỉnh, thu hút lao động của tỉnh Lào Cai vào làm việc gắn với thu nhập ổn định. Đề xuất xây dựng chính sách đặc thù của địa phương “Hỗ trợ đầu tư, phát triển hệ thống kỹ thuật Khu, cụm công nghiệp”. Triển khai có hiệu quả các chính sách hỗ trợ đào tạo nghề, giải quyết việc làm, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, thu hút nhiều lao động, đặc biệt là lao động nông thôn và lao động là người dân tộc thiểu số có việc làm ổn định. Đề xuất xây dựng chính sách đặc thù của địa phương hỗ trợ công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm phát triển nguồn nhân lực phù hợp thực tế tại địa phương. Ngoài ra, các Ban, các Tổ đại biểu HĐND các cấp cần tăng cường công tác khảo sát, giám sát để kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện chính sách pháp luật của nhà nước về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Lưu Thị Hiên

Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh