Theo đó, phát triển đối tượng tham gia BHXH luôn nhận được sự quan tâm lãnh chỉ đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự vào cuộc, chủ động của các sở, ban, ngành, địa phương và sự tham gia hưởng ứng của người dân. Công tác tuyên truyền ngày càng được đẩy mạnh. Các cấp, các ngành, các cơ quan truyền thông, chính quyền các cấp, hệ thống đại lý thu BHXH, Bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm tự nguyện (BHTN) đã tích cực tuyên truyền, vận động với hình thức đa dạng để nâng cao hiểu biết, trách nhiệm tham gia vì bản thân cũng như mục tiêu an sinh xã hội. Việc tiếp cận chính sách BHXH, BHYT hộ gia đình ngày càng nâng cao; nhận thức của người dân về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của việc tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình ngày càng sâu rộng và rõ nét. Các đơn vị sử dụng lao động đã chủ động hơn trong việc thực hiện đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động theo quy định. Công tác cải cách hành chính, việc ứng dụng công nghệ thông tin, giao dịch điện tử, chuyển đổi số trong hoạt động quản lý và giải quyết các chế độ, chính sách về BHXH từng bước được hiện đại hóa. Tính đến hết tháng 6/2022, số người tham gia số người tham gia BHXH, BHTN 67.473 người, trong đó: Số người tham gia BHXH bắt buộc 59.321 người tăng 1.409 người chiếm tỷ lệ 2,43% so với cùng kỳ năm 2021, đạt 93,98% so với Kế hoạch của UBND tỉnh và đạt 94,62% kế hoạch BHXH Việt Nam giao. Số người tham gia BHXH tự nguyện: 8.152 người tăng 1.651 người chiếm tỷ lệ 25,4% so với cùng kỳ năm 2021, đạt 64,76% so với kế hoạch của UBND tỉnh và đạt 49,39% kế hoạch BHXH Việt Nam giao. Số người tham gia BHTN: 51.060 người tăng 1.606 người so với cùng kỳ năm 2021, đạt 94,94% so với kế hoạch của UBND tỉnh và đạt 93,94% kế hoạch BHXH Việt Nam giao. Về thu, chi, giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, nợ đọng BHXH, BHTN: Tổng số thu BHXH, BHTN là 522.610 triệu đồng, tăng 20.138 triệu đồng so với cùng kỳ năm 2021, đạt 46,02% kế hoạch BHXH Việt Nam giao. Tổng số nợ BHXH, BHTN là 116.473 triệu đồng, tăng 27.569 triệu đồng so với cùng kỳ năm 2021. Tổng số tiền chi trả giải quyết các chế độ BHXH, BHYT, BHTN là 940.706 triệu đồng tăng 24.383 triệu so với cùng kỳ năm 2021.

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội còn một số khó khăn, tồn tại đó là: Trình độ dân trí không đồng đều, đặc biệt là người dân sinh sống tại địa bàn vùng sâu, vùng xa, giao thông đi lại khó khăn nên việc tuyên truyền chính sách pháp luật nói chung và chính sách pháp luật tham gia BHXH nói riêng tới nhân dân còn hạn chế. Sau thời gian bị ảnh hưởng đại dịch Covid-19, 6 tháng đầu năm 2022 mặc dù tình hình dịch bệnh đã được kiểm soát. Tuy nhiên, tốc độ phục hồi và phát triển sản xuất kinh tế còn chậm, một số doanh nghiệp do ảnh hưởng của dịch Covid-19 kéo dài nên thu hẹp quy mô sản xuất, cắt giảm lao động. Nhiều doanh nghiệp được cấp giấy phép kinh doanh và mã số thuế nhưng chưa đi vào hoạt động, tỷ trọng doanh nghiệp siêu nhỏ chiếm đa số, sử dụng rất ít lao động và chưa đăng ký tham gia BHXH, lao động chủ yếu là hợp đồng theo mùa vụ, kiêm nhiệm hoặc hết tuổi lao động dẫn đến việc khai thác và phát triển đối tượng tham gia BHXH chưa hiệu quả. Phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện có tăng nhưng tỷ lệ còn thấp do người dân có mức thu nhập thấp, không ổn định, bên cạnh đó thời gian đóng BHXH tự nguyện để hưởng chế độ hưu trí kéo dài 20 năm, phạm vi quyền lợi hưởng còn hạn chế, nên chưa thu hút được người dân tham gia. Việc thay đổi mức thu nhập làm căn cứ tham gia theo chuẩn nghèo mới dẫn đến nhiều trường hợp trước kia tham gia theo chuẩn nghèo cũ không tiếp tục theo hoặc tạm dừng tham gia. Nhận thức của một số doanh nghiệp về trách nhiệm, nghĩa vụ khi tham gia BHXH, BHYT, BHTN chưa đầy đủ, thường xuyên. Tình trạng nợ đọng BHXH, BHTN, BHYT vẫn còn xảy ra, chủ yếu ở các doanh nghiệp ngoài quốc doanh hoạt động thương mại, du lịch, dịch vụ và xuất nhập nhập khẩu. Một số người lao động chưa hiểu rõ quyền lợi và trách nhiệm của mình khi tham gia BHXH, BHTN.

Để tiếp tục thực hiện đạt và vượt chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT thời gian tới, Bảo hiểm xã hội tỉnh Lào Cai xác định nhiệm vụ trọng tâm như:

Một là: Tiếp tục quán triệt thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội; Chương trình hành động số 218-CTr/Tu ngày 10/8/2018 của Tỉnh ủy Lào Cai thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội, Kế hoạch số 340/KH-UBND ngày 29/12/2020 của UBND tỉnh Lào Cai về phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHTN trên địa bàn tỉnh Lào Cai giai đoạn 2021-2025 Tăng cường thực hiện quy chế phối hợp thực hiện chính sách BHXH, BHYT giữa cơ quan BHXH với các hội đoàn thể cấp tỉnh, huyện và UBND xã, phường, thị trấn trong việc đẩy mạnh tuyên truyền về quyền và nghĩa vụ khi thực hiện BHXH, BHYT, BHTN.

Hai là: Tăng cường phối hợp giữa các sở, ban, ngành, địa phương trong việc triển khai các giải pháp phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch được giao trong năm 2022; tiếp tục mở rộng mạng lưới hệ thống tổ chức dịch vụ thu BHXH, tăng số lượng nhân viên thu và điểm thu trên địa bàn tạo thuận lợi cho người dân khi tham gia, thường xuyên đào tạo, bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng tuyên truyền.

Ba là: Tổ chức các hội nghị tuyên truyền, đối thoại chính sách BHXH, BHYT với các doanh nghiệp và người lao động trên địa bàn quản lý, nhằm nâng cao nhận thức về quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm của đơn vị sử dụng và người lao động, thường xuyên kiểm tra đôn đốc các đơn vị chưa đăng ký tham gia, để kịp thời xử lý theo quy định. Tổ chức các hội nghị khách hàng tuyên truyền về chính sách BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình, để vận động, phát triển người dân tham gia BHXH, BHYT, góp phần vào mục tiêu bao phủ BHXH, BHYT toàn dân.

 Lưu Thị Hiên

Trưởng Ban Văn hóa – Xã hội HĐND tỉnh