Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện nay mạng lưới hạ tầng của các doanh nghiệp có khoảng 2.869 trạm BTS được lắp đặt tại 1.277 vị trí. Hiện trạng này đảm bảo việc phủ sóng cho 1.558/1.568 trung tâm thôn, tổ dân phố; đáp ứng dịch vụ truy nhập băng rộng cố định cáp quang cho 1.368/1.568 thôn, tổ dân phố; hiện có 807.804 thuê bao điện thoại (trong đó: 9.787 thuê bao điện thoại cố định, 798.017 thuê bao di động); toàn tỉnh có 673.737 thuê internet băng rộng (trong đó: 122.914 thuê bao internet cố định, 550.927 thuê bao internet di động); 115.362 gia đình ~ 64% tổng số hộ có kết nối Internet cáp quang. Từ năm 2020 đến nay, đã tiến hành thẩm định và cấp giấy chứng nhận cho 128 đại lý Internet và 557 điểm cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử công cộng. Tính đến hết 2023 còn 34 đại lý Internet và 67 điểm cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử hoạt động.

Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh giám sát tại cơ sở

Bên cạnh những kết quả đạt được trong việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với lĩnh vực viễn thông và internet còn một số vấn đề được đặt ra đó là: Năm 2023, Luật Viễn thông được Quốc hội thông qua với nhiều quy định được điều chỉnh, bổ sung nhưng hệ thống văn bản dưới Luật chưa được ban hành kịp thời; Quy hoạch hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động địa bàn tỉnh Lào Cai đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 ban hành kèm theo Quyết định số 721/QĐ-UBND đã hết hiệu lực; hiện phương án phát triển mạng lưới thông tin và truyền thông đã được tích hợp trong quy hoạch chung của tỉnh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 nên chưa cụ thể, khó có căn cứ để thực hiện. Công tác quản lý, giám sát hoạt động viễn thông hiện nay liên quan nhiều ngành như thông tin và truyền thông, xây dựng, giao thông, công thương, tài nguyên, kế hoạch đầu tư, công an, quân sự, chính quyền địa phương; xong công tác phối hợp, trao đổi, xây dựng dữ liệu liên kết giữa các ngành, địa phương chưa thực sự khoa học, hiệu quả; công tác triển khai giữa các ngành còn thiếu đồng bộ, thống nhất nên ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước, tiến độ triển khai thực hiện quy hoạch, kế hoạch lĩnh vực viễn thông, internet. Nhân lực tham mưu quản lý nhà nước lĩnh vực viễn thông từ cấp tỉnh đến cấp huyện còn mỏng; một số địa phương chưa tuyển dụng được nhân lực có chuyên ngành đào tạo phù hợp để tham mưu, triển khai thực hiện. Mỗi doanh nghiệp viễn thông có một mô hình, cơ cấu tổ chức hoạt động theo đặc thù riêng nên khó khăn trong việc phối hợp phát triển mạng lưới hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ. Công tác tuyên truyền, công khai kết quả kiểm định chất lượng trạm BTS còn hạn chế; còn tình trạng nguời dân có ý kiến và không đồng thuận trong triển khai xây dựng phát triển trạm BTS. Hiện tại khá nhiều trạm BTS được xây dựng từ thời điểm trước khi ban hành quy hoạch, quy định về quản lý hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động trên địa bàn tỉnh Lào Cai liên quan đến mỹ quan đô thị, khoảng cách tối thiểu giữa các trạm BTS... do đó, cần có lộ trình, cơ chế, chính sách thực hiện việc điều chỉnh, di chuyển, tháo dỡ phù hợp. Một số trạm BTS không đảm bảo đầy đủ các điều kiện như: Hợp đồng thuê đất hoặc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, phòng cháy chữa cháy...; hoặc một số doanh nghiệp thiếu chủ động trong việc hoàn thiện hồ sơ đề nghị kiểm định lại dẫn đến một số công trình viễn thông quá thời hạn kiểm định nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận kiểm định lại nên chưa đảm bảo theo quy định hiện hành (hiện còn 17 trạm thuộc đối tượng đã hết thời gian kiểm định nhưng chưa được cấp giấy kiểm định lại). UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 721/QĐ-UBND hiện Quy hoạch hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động địa bàn tỉnh đến năm 2020 trong đó có quy định yêu cầu cụ thể mục tiêu đến 2020 phải đạt được; quy hoạch về phát triển hạ tầng cột ăng ten thu phát sóng tại khu đô thị, khu vực yêu cầu cao về mỹ quan; quy hoạch cột treo cáp, công trình hạ tầng kỹ thuật ngầm; việc cải tạo cột ăng ten... Hiện tại còn 04 chỉ tiêu của Quy hoạch chưa hoàn thành như: tỷ lệ dùng chung cột ăn ten thu phát sóng thông tin di động; tỷ lệ ngầm hóa hạ tầng mạng cáp ngoại vi viễn thông; hoàn thiện cải tạo, chỉnh trang hạ tầng mạng cáp ngoại vi tại khu vực, tuyến đường, phố chính tại thành phố Lào Cai, thị trấn Sa Pa; tỷ lệ dùng chung hạ tầng cột treo cáp. Bên cạnh đó là sự phát triển, thay đổi nhanh chóng của công nghệ viễn thông, yêu cầu đặt ra phải tiếp tục xây dựng quy hoạch chi tiết đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 cho phù hợp với quy hoạch chung của tỉnh, quy hoạch các ngành liên quan và xu hướng phát triển của lĩnh vực viễn thông, internet. Công tác chỉnh trang, gọn hóa, ngầm hóa thiếu đồng bộ; thiếu kế hoạch chi tiết hàng năm, giai đoạn, dẫn đến việc thiếu chủ động trong quá trình thực hiện; cơ quan quản lý, chính quyền địa phương chưa xây dựng được kế hoạch chỉnh trang, gọn hóa, ngầm hóa để làm căn cứ yêu cầu doanh nghiệp xây dựng lộ trình, bố trí nhân lực, vật lực thực hiện; hệ thống dây cáp viễn thông nhiều nơi chưa được bó gọn, gây mất an toàn, ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị, trong đó có nhiều dây cáp viễn thông hỏng, cáp không sử dụng nhưng doanh nghiệp không thu hồi. Hiện trạng hạ tầng kỹ thuật đô thị ở một số tuyến phố chưa đảm bảo việc hạ ngầm mạng lưới thông tin liên lạc theo quy định như: độ rộng của vỉa hè; chưa có hệ thống cống bể ngầm dành cho cáp thông tin liên lạc; hoặc hệ thống cống bể cũ không đáp ứng nhu cầu dùng chung; đối với một số dự án mới đầu tư đã có bố trí hạ tầng thông tin liên lạc, xong không đáp ứng nhu cầu thực tế. Công tác đảm bảo thông tin liên lạc, phát triển hạ tầng viễn thông, internet băng rộng về xã, thôn thuộc vùng lõm, vùng trắng sóng còn gặp nhiều khó khăn.

Để tiếp tục thực hiện hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với lĩnh vực viễn thông và internet trong thời gian tới. Đoàn giám sát đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo UBND cấp huyện, các sở ngành chuyên môn có liên quan phối hợp với Sở TT&TT tuyên truyền, tạo sự đồng thuận trong nhân dân đối với việc phát triển mạng lưới viễn thông; phối hợp trong công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra hoạt động viễn thông, internet trên địa bàn; rà soát, đề xuất ban hành cơ chế, chính sách tạo điều kiện đầu tư xây dựng các trạm BTS 4G, 5G, và các trạm BTS tại các vùng lõm ở các thôn trắng sóng; đánh giá cụ thể những khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai thực hiện Quy hoạch hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động đến năm 2020 ban hành kèm theo Quyết định số 721/QĐ-UBND để làm cơ sở đề xuất quy hoạch cụ thể, chi tiết hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động theo Quy hoạch chung của tỉnh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 đảm bảo tính đồng bộ, liên thông từ quy hoạch giao thông, xây dựng, mạng lưới điện, nước đến quy hoạch hạ tầng viễn thông thụ động để phát triển đồng bộ, bền vững và đáp ứng yêu cầu về môi trường, cảnh quan đô thị; xử lý dứt điểm các vấn đề tồn tại do lịch sử để lại như đầu tư hạ tầng đáp ứng việc triển khai hạ tầng mạng lưới thông tin liên lạc; quy định dùng chung hạ tầng; việc thay đổi mô hình, chỉnh trang hạ tầng cũ; đề nghị Sở Thông tin và Truyền thông đẩy mạnh công tác tuyên truyền về mức độ hệ thống ăng ten lắp đặt trên cột ăng ten đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn, quy chuẩn về tương thích điện từ, an toàn bức xạ vô tuyến điện đối với sức khỏe của nhân dân để tuyên truyền sâu, rộng đến nhân dân; chủ trì, phối hợp với đơn vị, địa phương, doanh nghiệp viễn thông tăng cường công tác quản lý nhà nước trong thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển đã được phê duyệt về đầu tư, xây dựng hạ tầng viễn thông; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành để kịp thời tháo gỡ khó khăn, bất cập trong xây dựng các trạm BTS, sim rác, tin nhắn rác và hoạt động tại điểm cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử công cộng đảm bảo phù hợp với thực tế và đúng quy định hiện hành.

Lưu Thị Hiên

Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh