Nhận thức tầm quan trọng của công tác thẩm tra, Thường trực HĐND tỉnh đặc biệt quan tâm chỉ đạo, phân công trách nhiệm, nhiệm vụ cụ thể cho từng Ban thực hiện trước mỗi kỳ họp. Tại kỳ họp thứ 3 (kỳ họp cuối năm 2021), HĐND tỉnh khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 dự kiến sẽ thông qua 17 báo cáo của Thường trực HĐND tỉnh, các Ban HĐND tỉnh, các Tổ đại biểu HĐND tỉnh và 02 tờ trình của HĐND tỉnh; 01 tờ trình của Ban HĐND; 08 báo cáo, 33 tờ trình UBND tỉnh; 05 báo cáo của Đoàn ĐBQH tỉnh và các ngành: Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh; Toà án nhân dân tỉnh; Cục thi hành án dân sự và thông báo của Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh về công tác tham gia xây dựng chính quyền và những ý kiến kiến nghị của cử tri trước kỳ họp thứ 3, HĐND tỉnh. Trong đó, Ban Văn hóa - Xã hội được phân công thẩm tra 10 báo cáo, trong đó gồm thẩm tra kết quả thực hiện nhiệm vụ văn hóa - xã hội năm 2021, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu năm 2022 của UBND tỉnh; kết quả tiếp thu, giải quyết, trả lời ý kiến kiến nghị của cử tri trước, trong và sau kỳ họp kỳ họp thứ hai - HĐND tỉnh khóa XVI thuộc lĩnh vực được phân công phụ trách; việc giải quyết các ý kiến kiến nghị sau giám sát, khảo sát trong 6 tháng đầu năm 2021 của Thường trực HĐND, Ban Văn hóa - Xã hội HĐND và các Tổ đại biểu HĐND; thẩm tra dự thảo Nghị quyết đặt tên đường, phố trên địa bàn thị trấn Si Ma Cai, huyện Si Ma Cai và thị trấn Bắc Hà, huyện Bắc Hà tỉnh Lào Cai; báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết quy định nội dung, mức chi đối với vận động viên, huấn luyện viên thể thao và các giải thi đấu thể thao trên địa bàn tỉnh và báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết bãi bỏ Nghị quyết số 17/2021/NQ-HĐND ngày 16/7/2021 của HĐND tỉnh quy định mức thu học phí năm học 2021 - 2022 đối với cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh Lào Cai...

Quang cảnh họp Ban Văn hóa - Xã hội

Ngay sau cuộc họp thống nhất nội dung, chương trình kỳ họp, Thường trực HĐND phân công các Ban HĐND tỉnh chủ động tổ chức thẩm tra theo từng lĩnh vực, yêu cầu các cơ quan soạn thảo khẩn trương hoàn thành báo cáo, tờ trình và dự thảo nghị quyết để các Ban HĐND tỉnh thực hiện thẩm tra theo quy định. Căn cứ chức năng nhiệm vụ và hồ sơ, tài liệu được tiếp nhận, Ban Văn hóa xã hội HĐND tỉnh đã chủ động nghiên cứu các nội dung thẩm tra thuộc lĩnh vực được phân công; phân công bộ phận tham mưu, giúp việc phối hợp với các cơ quan liên quan thu thập thông tin về dung thẩm tra tại chương trình kỳ họp và chuyển các tài liệu cần thiết để thành viên của Ban có thời gian nghiên cứu. Đặc biệt, Ban luôn đổi mới phương pháp thẩm tra như: Căn cứ nội dung đã nghiên cứu, xem xét tiến hành khảo sát trực tiếp tại một số đơn vị địa phương liên quan, lắng nghe ý kiến của của cử tri; làm việc trực tiếp với cơ quan, đơn vị chủ trì tham mưu các nội dung trình tại kỳ họp để yêu cầu giải trình, làm rõ nội dung, vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau. Sau khảo sát, trên cơ sở ý kiến của các thành viên Đoàn, Trưởng đoàn yêu cầu cơ quan chủ trì soạn thảo báo cáo giải trình nội dung cần làm rõ để thành viên các Ban tiếp tục xem xét, thống nhất trước khi xây dựng và dự thảo báo cáo thẩm tra. Các báo cáo thẩm tra đều được chuẩn bị công phu, chu đáo, có sự nghiên cứu, tổng hợp và thống nhất cao của các thành viên Ban; trường hợp còn vấn đề còn ý kiến khác nhau giữa báo cáo, dự thảo nghị quyết với báo cáo thẩm tra sau họp ban sẽ báo cáo Thường trực HĐND tỉnh xem xét. Sau khi các Ban tổ chức họp Ban, căn cứ thực tế báo cáo, nếu còn nhiều vấn đề chưa thống nhất Thường trực HĐND tỉnh chủ trì tổ chức cuộc họp để thảo luận, chốt lại những nội dung cần thuyết minh, làm rõ để UBND tỉnh giải trình tại kỳ họp. Do thực hiện tốt quy trình thẩm tra nên hoạt động thẩm tra của các Ban HĐND ngày càng nền nếp, chiều sâu; chất lượng thẩm tra được nâng lên. Báo cáo thẩm tra luôn được các đại biểu HĐND tỉnh và các cơ quan liên quan đồng tình góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng các kỳ họp và chất lượng các Nghị quyết ban hành phù hợp với thực tiễn, có tính khả thi và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Từ thực tế hoạt động thẩm tra lĩnh vực được phân công phụ trách trong thời gian qua, để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thẩm tra theo tôi các Ban HĐND tiếp tục làm tốt một số nhiệm vụ trọng tâm như:

Thứ nhất, khi tổ chức họp Ban để thông qua dự thảo báo cáo thẩm tra, các thành viên Ban nêu được những vấn đề bất hợp lý, không khả thi, trái quy định pháp luật trong dự thảo nghị quyết. Nội dung báo cáo thẩm tra cần nêu tính phù hợp, khả thi về đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, tình hình phát triển kinh tế xã hội ở địa phương; tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của dự thảo nghị quyết với hệ thống pháp luật hiện hành; gợi mở những vấn đề còn có ý kiến khác nhau để cùng thảo luận, đồng thời đề nghị cơ quan chuyên môn giải trình làm rõ.

Thứ hai, căn cứ tình hình thực tế, có thể xem xét tổ chức khảo sát hoặc tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri chuyên đề để lắng nghe ý kiến tham gia của cử tri, ý kiến của các đối tượng chịu tác động trực tiếp.

Thứ ba, thực hiện thẩm tra cần xét tính đầy đủ của hồ sơ dự thảo Nghị quyết như: Tờ trình, dự thảo nghị quyết, bản tổng hợp, giải trình ý kiến góp ý về dự thảo nghị quyết, ý kiến thẩm định của cơ quan tư pháp; nghiên cứu, xem xét, thu thập thông tin; tích cực nghiên cứu các văn bản mới ban hành; cập nhật thông tin qua các cuộc tiếp xúc cử tri, các phương tiện thông tin đại chúng để nghiên cứu xem xét kỹ các nội dung chuyên sâu và những vấn đề còn có ý kiến còn khác nhau đưa ra thảo luận; việc tổ chức và xây dựng báo cáo thẩm tra cũng cần chú trọng nghiên cứu để đảm bảo chất lượng bởi đây là cơ sở quan trọng để đại biểu HĐND tỉnh nghiên cứu, thảo luận và quyết nghị các nội dung tại kỳ họp. Do đó, báo cáo thẩm tra phải nêu rõ ý kiến đánh giá của Ban về những vấn đề được Ban nhất trí, không nhất trí, còn có ý kiến khác nhau và những kiến nghị sửa đổi, bổ sung...

Thực hiện có hiệu quả một số nhiệm vụ trọng tâm nêu trên, tin rằng hoạt động thẩm tra của các Ban HĐND ngày càng đảm bảo về chất lượng, là căn cứ quan trọng để đại biểu HĐND tỉnh xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng tại kỳ họp, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND.

Lưu Thị Hiên

Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh